ការវិភាគរូបចម្លាក់តំណាង ព្រះពុទ្ធអង្គជាច្រើន នៃស្រុកអង្គរបុរី និងនៅអាណាខេត្តមួយចំនួននៅប្រទេសវៀតណាមខាងត្បូង និងប្រទេសថៃបច្ចុប្បន្ន បានបង្ហាញឲ្យឃើញថា សិល្បៈខ្មែរនាសម័យនគរភ្នំ បានទទួលនូវឥទ្ធិពលវប្បធម៌ពីពុទ្ធមណ្ឌលធំៗក្លិង្គមួយចំនួនដូចជា សាលាវិចិត្រសិល្បៈគន្ធារៈ អមវតី អនុរាធបុរៈ និងសានជីជាដើម ។
ថ្មីៗនេះ យើងបានរកឃើញព្រះកេសព្រះពុទ្ធអង្គមួយ ធ្វើអំពីថ្មស្រាល នៅភូមិកំពង់ពោធិ៍ ស្រុកអង្គបុរី ខេត្តតាកែវដែលបង្ហាញ នូវឥទ្ធិពលពីសិល្បៈបែបគន្ធារៈដែលបានប្រសូត្រឡើងនាសតវត្សរ៍ទី ១និងទី២នៃគ្រិស្តសករាជ។ថ្វីត្បិតតែចម្លាក់នេះដែលមានចំណាស់ដ៏ យូរលង់ ហើយម្យ៉ាងវិញទៀតត្រូវបានរកឃើញនៅលើទឹកដីខ្មែរក៏មែនពិត ក៏ប៉ុន្តែពុំមែនមានន័យថា ត្រូវបានស្ថាបនាឡើងនៅស្រុកអង្គរបុរីដោយ វិចិត្រករខ្មែរបុរាណនោះទេ ។ មានន័យថា ព្រះកេសខាងលើនេះ ត្រូវបាននាំចូលពីភូមិភាគខាងជើងនៃប្រទេសឥណ្ឌា យ៉ាងប្រាកដ ។
ប្រការដែលធ្វើឲ្យយើងសន្និដ្ឋានដូច្នេះ បណ្តាលមកពីអវត្តមានក្នុងទឹកដីខ្មែរនូវប្រភេទ ឬធាតុថ្មដែលគេបានឆ្លាក់ព្រះកេសព្រះពុទ្ធ អង្គខាងលើនេះ ។ លើសពីនេះទៀត ព្រះកេសពុទ្ធអង្គនេះពុំមានលក្ខណៈពេញលេញដូចព្រះកេសធម្មតាទេ ដោយហេតុថាផ្នែកខាងក្រោយ នៃរូបសំណាកមិនត្រូវគេបានតុបតែងឡើយ ។
យោងតាមការវិភាគនេះ យើងអាចអះអាងថា ព្រះកេសព្រះពុទ្ធអង្គនេះត្រូវបានគេឆ្លាក់នៅក្នុងការដ្ឋានណាមួយនៃ ប្រទេស ក្លិង្គភាគខាងជើង ហើយបាននាំចូលក្នុងទីក្រុងអង្គរបុរី តាមរយៈកំពង់ផែអូរកែវ ដោយអ្នកជំនួញនាសម័យនោះ ដើម្បីជាទីគោរពសក្ការបូជា ។
ប្រការមួយទៀតដែលធ្វើឲ្យយើងចាប់អារម្មណ៍នោះ គឺលក្ខណៈជាប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ចម្លាក់បុរាណនេះ ។ តាមពិតទៅ ព្រះកេសរបស់យើង គឺជាវត្ថុតាងគំរូដ៏សំខាន់មួយសម្រាប់សិល្បៈករខ្មែរ ក្នុងការស្ថាបនាពុទ្ធបដិមាកម្មដំបូងបង្អស់ នាដើមសតវត្សរ៍ទី២ និងទី៤ នៃគ្រិស្តសករាជ នៅក្នុងអាណាចក្រភ្នំ ឬហ្វូណន ។
សូមរំលឹកថា ការនាំចូលនូវចម្លាក់តំណាងព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធអង្គ ដែលជាវត្ថុស័ក្ដិសិទ្ធិ នៅអង្គរបុរី មិនមែនជារឿងចៃដន្យនោះទេ ក៏ប៉ុន្ដែត្រូវស្ថិតក្នុងបរិបថរួមនៃឥណ្ឌូរូបនីយកម្មនៃនគរភ្នំច ម្យ៉ាម៉ាឡេស៊ីនិងឥណ្ឌូនេស៊ីព្រោះគេបានរកឃើញនូវបដិមាព្រះ ពុទ្ធអង្គធ្វើអំពីសំរិទ្ធិជាច្រើនអង្គ ដែលមានលក្ខណៈស្រដៀងគ្នា ហើយដែលមិនមែនជាសមិទ្ធផលរបស់អ្នកស្រុកអាយ ។
សូមរំលឹកថា នៅក្នុងអតីតទឹកដីរបស់ប្រជាជនខ្មែរវិញ ពោលគឺក្នុងតំបន់គោលសីមានគរភ្នំ ក្រៅពីទីក្រុងអង្គរបុរី គេក៏បានរកឃើញនូវចម្លាក់បែបពុទ្ធនិយមមួយចំនួនដូចជា ចម្លាក់តំណាងឲ្យព្រះភិក្ខុសង្ឃ ៣ ព្រះអង្គនៅទីក្រុងអ៊ូថងបែបអមរវតី ក្នុងខេត្តសុផាន់បុរី (ប្រទេសសៀមបច្ចុប្បន្ន) និងព្រះកេសថ្មនៅម្ដុំអូរកែវ បែបគន្ធារៈជាដើម ។
ក្នុងអម្លុងស.វទី១ និងទី៤ រដ្ឋនគរភ្នំដែលមានទីក្រុងធំៗមួយចំនួន មានការរីកចំរើនអស្ចារ្យខាងព្រះពុទ្ធសាសនាក៏ដូចជា ខាងព្រហ្មញ្ញសាសនា។មូលហេតុដោយសារប្រព័ន្ធសាសនាមានភាពរុងរឿងហើយ ត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយតាមទីប្រជុំជនសំខាន់ៗទាំងឡាយនៃចក្រភពនេះ ។ ដូចនេះពុទ្ធបដិមាកម្មមានភាពលូតលាស់រុងរឿង ពិនិត្យជារួមទូទាំងអាណាចក្រភ្នំនេះ ជាពិសេសរាជធានីអង្គរបុរី ស្ថិតនៅក្រោមឥទ្ធិពលវប្បធម៌ឥណ្ឌា។អ្វីមួយដែលបានបង្កឲ្យមានការ ចម្លងនៃរចនាបថឥណ្ឌាដើម្បីបម្រើវិស័យសាសនាពីសំណាក់ប្រជាជនខ្មែរ ។ ទន្ទឹមនឹងនេះដែរ ទីក្រុងអង្គរបុរីក៏បានយកចិត្តទុក្ខដាក់បំផុតលើពុទ្ធបដិមាកម្ម មកពីសាលាវិចិត្រសិល្បៈអមរវតីផងដែរ ។ ដូច្នេះហើយរចនាបថ នៅទីក្រុងរបស់យើងមិនចាញ់ចម្លាក់នៃអាណាខេត្តផ្សេងៗទៀតឡើយ នេះបើសំអាងលើរបកគំហើញខាងបុរាណវិទ្យា ។
សរុបសេចក្ដីមក ការសិក្សាវិភាគដោយប្រៀបធៀប នូវរចនាប្ម័ថនៃពុទ្ធបដិមាកម្មខែ្មរដំបូងបង្អស់ដែលគេបានរកឃើញ នៅក្នុងអតីត ខណ្ឌសីមារបស់អាណាចក្រហ្វូណន(មុនការបង្កើតរដ្ឋមនទ្វារវតី)បាន ឲ្យដឹងថាការបង្កើតនូវពុទ្ធបដិមាខ្មែរនាសម័យបុរេអង្គរពិតជាបាន ទាក់ទង ជាមួយការផ្សព្វផ្សាយនូវលទ្ធិព្រះពុទ្ធសាសនា ដែលត្រូវបានធ្វើឡើងតាមរយៈវិស័យពាណិជ្ជកម្មអន្ដរជាតិ ។
អាស្រ័យហេតុនេះហើយបានជាយើងបានជួបប្រទះនូវព្រះពុទ្ធអង្គខ្មែរ ជាច្រើនដែលបានទទួលនូវឥទ្ធិពលពីមណ្ឌលវប្បធម៌បែប ពុទ្ធនិយមដូចជាគន្ធារៈនៅឥណ្ឌាខាងជើងនិងអម្ពរវត្តីមកពី ស្រីលង្ការវាងស.វទី១និងទី៤ជាដើម។ហើយដោយយោងទៅលើប្រការអំណោយផល នៃប្រវត្តិសាស្ត្រទាំងអស់នេះ ដែលអាចធ្វើឲ្យបុព្វការីជនខ្មែរបានកសាងព្រះពុទ្ធអង្គ តាមគំរូឥណ្ឌាដែលខ្លួនបានជ្រើសរើស ៕
0 មតិ:
Post a Comment